KTÜ’de gerçekleştirilen Göktürkçe üzerine çalışmalar göz dolduruyor

tha – Göktürkçeyi bilgisayara taşıyorlar

Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümünde tasarım projesi ve bitirme tezi dersleri kapsamında Göktürkçe sözlük ve Göktürkçe klavye geliştirildi.

Türk harfleriyle yazılmış yazıtların tüm söz varlığı sayısal ortama aktarılarak Android tabanlı bir sözlük yazılımı geliştirildi. Sözlük yazılımı milattan sonra 840 yılından önce atalarımız tarafından yazılmış tüm yazıtlarda kullanılan toplam bin 235 adet eski Türkçe sözcük ve günümüzdeki karşılıklarını iki yönlü arama yapıp listeleyebiliyor. Yazılımı öğrencileri Halil İbrahim Keçeci ve Volkan Demir ile geliştiren Yrd. Doç. Dr. Tuğrul Çavdar bu yazılımın özellikle Türkoloji ve Göktürkçe üzerinde çalışan araştırma yapan ve eğitim veren kurumlarda çok faydalı olacağını belirtti.

Öğrencileri İbrahim Taş ve Mustafa Çayırlı ile birlikte geliştirilen web tabanlı Göktürkçe klavye sayesinde evrensel kodlarla (Unicode) Göktürk yazısı yazılabildiğini söyleyen Dr. Çavdar, evrensel kod yaygınlaştıkça Göktürkçenin artık her yerde rahatlıkla yazılabileceğini söyledi. Daha önce klavyenin Android ve Windows sürümlerini de geliştirdiklerini belirten Dr. Çavdar son iki yıl içerisinde Göktürkçe ile ilgili 7 yazılım geliştirdiklerini ifade etti.

Kendilerini en çok zorlayan ve en kapsamlı proje olarak Göktürkçe çeviriciyi gördüğünü söyleyen Dr. Çavdar, bu çevirici yazılımını öğrencileri Salih Topçu ve Muhammed Mehdi Uslu ile geçen yıl geliştirdiklerini, Android ve web sürümlerinin olduğunu ve mezun öğrencisi Bilgisayar Mühendisi Salih Topçu’nun hâlâ gönüllü olarak bu çevirici yazılımın güncellemesinde çalıştığını ifade etti.

Dr. Çavdar, bu çalışmaların altında 28 yıllık Göktürkçe bilgi birikimi ve 2 yıllık programlama emeğinin olduğunu ifade etti. Tüm bu çalışmalara sosyal sorumluluk bilinciyle yanaştığını söyleyen Dr. Çavdar bu çalışmaları toplum projesi olarak gördüğünü belirtti. Göktürkçeyi bilgisayar dünyasına kazandırmak için 1995’ten bu yana çalışmalar yapan Dr. Çavdar aynı zamanda bilinen ilk yapılmış Göktürkçe yazı tipini de geliştiren akademisyen. Daha sonraları farklı yazı tipleri de geliştirmiş, Göktürkçenin Evrensel Kod Birliğince (Unicode Consortium) tanınmasından sonra Göktürkçeyle ilgili yazılımlara daha ağırlık verdiğini açıkladı. Dr. Tuğrul Çavdar Göktürkçeyle ilgili yaptığı tüm çalışmaları ve yazılımları www.tamga.org adresinde paylaşıyor.