ATATÜRK VE TRABZON
Atatürk Trabzon’a üç defa gelmiştir. Birinci gelişleri 1924 yılında, ikinci gelişleri 1930 yılında, üçüncü gelişleri 1937 yılında olmuştur. İfade edeceğimiz konu, Ulu Önder Atatürk’ün Trabzon ve Trabzonlular hakkında sağlığında taşıdığı intibai kamuoyuna duyurmak, aradan doksan bir yıl geçtiği halde Trabzon için lüzumlu gördüğü tren yolunun yapılmamasını belirtmektir.
Atatürk Trabzon’a ilk defa geldiği zaman belediyenin şereflerine verdiği yemekte belediye reisinin nutkuna bizzat Atatürk’ün verdiği cevabın bir kısmı söyle idi;
“Arkadaşlar beş sene evvel ilk defa Samsun’a ayak bastığım zaman bana kuvvet’i kalp veren vatandaşlarımın ilk safında kahraman Trabzon’luların bulunduğunu asla unutmayacağım. Sakarya melhamei kübrasına üçüncü fıkra ile yetişen Trabzon evlatlarının meydanı muharebede gösterdikleri fedakarlığın kıymetli hatırası daima dimağımda menkuş kalacaktır. Bu vatansever halka o kahraman evlatlara malik olan bu kıymetli memleketimizi bir Ermenistan mahreci veya muhayyer bir Pontus krallığı ülkesi yapmak ve tehditlerine meş’um idi.
Şüphesiz onlarda bu istek ilelebet hayal olmuştur. Efendiler, vatanın vahdetini hürriyet ve istikrarını temin eden milletimizi Cumhuriyet idaresine kavuşturan inkılabımızın iktisadı refah ve saadetimizi medeniyet aleminde layık olduğumuz mevkide temin edecektir. Bu feyyaz ahalisi zeki, müteşebbis çalışkan olan Trabzon’umuzu az zamanda dahile şimendiferlerle rapt olunmuş güzel rıhtım ve limanla teçhiz edilmiş görmek nuhbei amalimdir.
Trabzon Türk camiasında Cumhuriyetimizin zengin kavi hassas pek mühim istinat membağlarında birdir. Böyle bir Cumhuriyet şehri elbette istilzam ettiği esbabı ümran ve terakkiye malik olacaktır.
Sözlerime nihayet verirken muhterem Trabzon’lulara muhabbet ve hürmetlerimin ve gösterdikleri samimi hassiyattan dolayı teşekkürlerimin iblağına vesalet buyurmanızı rica ederim.”
Atatürk her üç geliş ve gidişlerinde büyük tezahuratla karşılanmış ve uğurlanmıştır.Son gelişleri münasebetiyle yapılan törende bütün duygular ifade edilmiş, Trabzon’luların Atatürk’e bağlılığı ve ilkelerinin benimsendiği belirtilmiştir.
Atatürk kıymetli bir fikir adamı, iradeli bir kahraman ve büyük bir devrimci idi. İleriyi çok iyi görebiliyordu. Atatürk’ten sonra işbaşına gelen veya Trabzon’u temsilen Büyük Millet Meclisinde bulunan insanlarımız yukarıda belirttiğim Atatürk’ün yaptığı konuşmayı vasiyet kabul edip, tren yolunu yaptırsalardı şimdi hayalini kurduğumuz ipek yolu gerçeklemiş olurdu.Trabzon’da her yönüyle dünya üzerinde sayılı şehirler arasına girerdi. Çünkü Atatürk 91 sene önce Trabzon’un buna layık olduğunu Türkiye’ye ilan etmişti.
Temennimiz , geç kalınsa bile Trabzon demiryolu projesinin gelecek yılların kalkınma planına alınmasıdır.
Nevzat YILMAZ
nevzatyilmaz@hotmail.com.tr