İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) “Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu – 2015 Araştırması” listesinde Doğu Karadeniz Bölgesi’nden 6 özel ve bir kamu kuruluşu yer aldı. Trabzon, Rize, Giresun ve Ordu’dan İSO 500 listesine girenlerin tamamını çay, fındık ihracatı ve üretimiyle ilgilenen kuruluşlar oluşturdu. TTSO Başkanı M. Suat Hacısalihoğlu, “Listeye giren firmalar incelendiğinde Doğu Karadeniz bölgesinde tarım sektörünün yüksek önem arz ettiği açıkça görülmektedir. Özellikle fındık ve çayın bölge ekonomisindeki belirleyici rolü bir kez daha ortaya konulmuştur” dedi.
TEK KAMU KURULUŞU ÇAYKUR
İSO 500 listesinde Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü bir önceki yıla göre iki sıra yükselerek 42’inci basamakta yer aldı. Kamu kuruluşları arasında 4’üncü olan ÇAYKUR’un üretimden net satışı 1 milyar 954 milyon 137 bin 220 TL olarak gerçekleşti.
ÇAY VE FINDIK KURULUŞLARI YER ALDI
Doğu Karadeniz Bölgesi’nden İSO 500 listesine giren kuruluşların tamamının çay, fındık üretimi ve ihracatı yapan kuruluşlar olması dikkat çekti. Ordu merkezli Doğuş Çay ve Gıda Maddeleri Üretim Pazarlama İth. İhr. A.Ş., 566 milyon 582 bin 343 TL’lik üretimden net satışı ile bir önceki yıla göre 24 basamak yükselerek 181’inci sırada yer aldı.
TRABZON’DAN İKİ FİRMA
Trabzon merkezli Özgün Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti., 72 basamak birden yükselerek 497 milyon 741 bin 789 TL’lik satışla 220’inci sırada, yine Trabzon merkezli Arslantürk Tarım Ürünleri San. İhr. ve İth. A.Ş. ise 75 basamak birden yükselerek 439 milyon 79 bin 507 TL’lik üretimden net satışla 248’inci basamakta kendine yer buldu.
Ordu merkezli Gürsoy Tarımsal Ürünler Gıda San. ve Tic. A.Ş, 326 milyon 359 bin 404 TL’lik üretimden net satış rakamıyla 120 basamak atlayarak 355’inci, Giresun merkezli Yavuz Gıda San. ve Tic. A.Ş., 26 sıra gerileyerek 300 milyon 322 bin 417 TL ile 390’ıncı sırada yer aldı.
Geçen yıl İSO 500 listesinde yer almayan Ordu merkezli Poyraz Poyraz Fındık Entegre San. ve Tic. A.Ş. ise 286 milyon 233 bin 23TL’lik üretimden net satış rakamıyla listeye 407’inci sıradan girdi.
HACISALİHOĞLU: LİSTEDEKİ KURULUŞLAR BÖLGE EKONOMİSİNİN CAN DAMARI
İSO 500 listesini değerlendiren TTSO Başkanı M. Suat Hacısalihoğlu, listeye Doğu Karadeniz’den giren kuruluşlara bakıldığında bölge ekonomisindeki tarımsal ürün ağırlığının ortaya çıktığını belirterek şunları söyledi:
“Türkiye’nin 500 büyük sanayi kuruluşu sıralamasına girmeye hak kazanan firmalar bölge ekonomisinin can damarı niteliğindedir. Zor bir yıl olan 2015’i firmalarımız başarıyla geçtiler. Üreticiden, tüccara, sanayiden ihracata uzanan bir ekonomi zincirinin başarısını ortaya koymaktadır. Türkiye’nin 500 büyük sanayi kuruluşu arasına ilimizden ve bölgemizden giren firmalar incelendiğinde Doğu Karadeniz bölgesinde tarım sektörünün yüksek önem arz ettiği açıkça görülmektedir. Özellikle fındık ve çay bölge ekonomisinde belirleyici bir rolü vardır.”
KARIN YÜZDE 63’Ü FİNANSMAN GİDERİ OLARAK KAYBEDİLDİ
Reel ekonominin mevcut durumunu ve yaşadığı sorunları ortaya çıkarması bakımından önem taşıyan İSO 500 araştırmasının en belirgin sonuçlarından biri, finansman giderlerinin bir önceki yıla göre yüzde 75 artması oldu. Buna göre sanayiciler elde ettikleri karın yüzde 63,4’ünü finansman gideri olarak kaybetti.
İSO 500’ü oluşturan sanayi şirketlerinin 2014 yılında 421,2 milyar lira olan üretimden net satışları 2015 yılında yüzde 7 oranında artarak 450,5 milyar lira olarak gerçekleşti. Faaliyet karının net satışlara oranı son yılların en yüksek düzeyi olan yüzde 8,7’ye ulaştı. 2014 yılında 30 milyar 457 milyon lira olan faaliyet karı yüzde 44,9’luk artışla 44 milyar 144 milyon TL oldu. Araştırmaya göre 2014 yılı hariç son dört yıldır imalat sanayi ekonominin altında büyüdü. Buna göre 2015 yılında ekonomi yüzde 4, imalat sanayi ise yüzde 3,8 büyüdü. 2015 yılında İSO 500 kuruluşunun ihracatı ise yüzde 12,9 azalarak 61,3 milyar dolardan 53,4 milyar dolara geriledi. Böylece 2015 yılı itibariyle İSO 500 şirketleri Türkiye’nin ihracatının yüzde 37,2’sini ve sanayi ihracatının yüzde 38,9’unu gerçekleştirdi.