BASIN VE TEMEL İLKELERİ

Basın sektörü riski ve sorumluluğu en çok olan bir meslek dalıdır, toplumda çeşit çeşit görevi bulunan insanlar o işin aktivitesiyle onun sorumluluğunu taşırlar.
Onda mesuliyet sınırı o işin alanı ile ölçülüdür. Bununla birlikte kaybetmek ve kazanmak onun devamını sağlamak o şahsın seçmiş olduğu meslek dalından da öte iş alanının dahilinde olan bir görevdir.
Basın sektörü çalışanı ile yöneticisiyle tamamen başlı başına bir iş alanıdır. Çünkü o iş alanı içerisinde sorumluluk bilinci ne kadar fazla ise o kadar da riski artar. İş hacmi bir hayli yoğun olan bu işletme çalışma standardında çalışma alanı ile sınırlı olmak zorundadır. Ama bu sınırlama bu kapsamda Basın sektöründe yoktur. Yani günlük işletme çalışmalarını normal mesai saatinde tamamlayan bir kuruluşta uyulan kural basın sektöründe normal mesainin bitiminde yine ikinci çalışma ortamı ile karşı karşıya kalmak zorundadır.
Bunlardan bir birini takip eden risk ve sorumluluğu aynı akustikle devam etmek zaruriyetiyle karşı karşıya bırakıyor.
Bugün gidip bir bayiden almış olduğunuz bir gazete veya derginin uğraş alanı o hale gelişi tümüyle mesailer üstü bir ortamda olmakla birlikte sorumluluğu da o anda başlamaktadır.
Nasıl bir sorumluluk başlıyor derseniz hammadde olan bir cismin mamül hale getirilip imalat aşamasından sonra tüketiciye sunulmasıdır. Basında ve imalatta geçen evrelerin aynısını uygularken imalat sonrası basında riski eğer o yayının okuyucusunu ne şekilde memnun ediyor ve ne şekilde rahatsız ediyor, işte bu iki sözcük basının riski ve sorumluluğu ile önemini arttırırken bu bilinci okuma aşamasını gündeme getiriyor, eğer o gazete veya dergi o anda o okuyucuyu memnun etmiyorsa her türlü riski ve sorumluluğu tekrar gözden geçirme lüzumu hasıl olur ve bu ölçüde, okuyucunun eleştirisiyle sorumluluk ortamı ile o yayının devamını sağlayan finans kaynağı okuyucunun tepkisiyle karşılanır.
İşte basın sektörü dediğimiz sektör hiçbir işletme ve kuruluşun çalışma alanı gibi değildir. Bununla birlikte o mesleğe öyle veya böyle girmiş veya bulaşmış ve branşı meslek edinmiş kişiler ise güç ve zor ortamlarla ayakta durma mücadelesi verirken basın sektörünü oluşturan tüm birimler ve alanlarla yine o yayının istikrarına en önemli desteği sağlamaya çalışırlar. Kâr veya zararı dengelemeye ve yine istikrarı korurlar.
Çalışanıyla birlikte çok geniş bir ortamda ilkeleriyle oluşumu ile temel nitelikleri bulunan ve bunanla temel ilkeleri de değerlendirebilecek basın kendi tatbik üslubundan bir nebzede olsa prensip ve yorumlarla ayrılmayan ilkeler basın kuruluşunun işletilmesini devam eder ta ki haber ve makalenin bitmiş ve işlenmiş olarak okuyucuya sunuluncaya kadar devam eder. Bunların başlıcaları: Araştırma, İnceleme, Derleme, Fotoğraflama, Dizayn etme (Düzenleme), toplayıp bir araya getirip yayınlama.
Bugün, basın sektörü internet haberciliğinide bünyesine katarak, ajan işletmeleri ile büyük bir alanda hususuyet alanına dönüşmüştür.
Genel anlamıyla basınbasın mensubu, gazetecilik fiilen yapılan hizmet olduğu için, bu mesleği geçmişte kısa süreli yapanlar, devamı içinde basın mensubu sayılmaz, yani gazetecilik hususiyetine dahil olamazlar.
Bu hususlarında, kurumsal irtibat yerleri ise gazeteciler cemiyetleridir.
Hizmetin dahilinde, görevde bulunmaları geçici olanlar, mesleğin icrası dışında özel veya başka kamu hizmetinde çalışmaları halinde, üyesi bulundukları cemiyetten de hertürlü özlük işleri ve takibi kesilir , yani üyelikleri iptal edilir.
Herkesin, kendine belirlediği bir çalışma alanı olur, bu doğrultuda kişinin kendine meslek olarak seçtiği, onun yaşamında olan özelidir, gazetecilik mesleği de devamlılık arzeden bir meslek dalıdır, gazetecilik yaşamı dışında, başka bir kamu kurum ve kuruluşundan emekli olunması halinde de, bu kişi gazeteci kimliği ile emekli olmaz.
Gazeteci, genel anlamı ve özü ile, gazetecilik mesleğini sürekli icra eden, bu net olmakta birlikte, mesleğin saygınlığını koruyanlar da, bu mesleğe gönül vermiş, iş edinmiş meslek mensupları olarak tanımlanır.

Nevzat YILMAZ
[email protected]